راهنمای جامع ثبت مؤسسه
نگارش توسط : تیم تحریریه ایلیا | چهارشنبه، 17 بهمن 1403
ثبت مؤسسه فرایندی است که در آن یک نهاد قانونی به نام مؤسسه که اهداف آن معمولاً غیرانتقاعی یا عمومی است، تشکیل می‌شود. مؤسسات معمولاً غیرتجاری هستند اما در صورتی که مؤسسه تجاری هم باشد، باز هم سود احتمالی حاصل از فعالیت‌های آن در جهت گسترش و توسعه همان مؤسسه و فعالیت‌های آن هزینه می‌شود.
نمونه‌هایی از مؤسسات می‌توان به مؤسسات حقوقی، حسابداری، آموزشی و غیره اشاره کرد که هدف از تأسیس آنها ارائه خدمات مرتبط با موضوع آن‌هاست و اعضای آن به دنبال تقسیم سود حاصل از آن فعالیت‌ها نیستند.
تفاوت اصلی مؤسسه با شرکت همین مسئله عدم تقسیم سود است. در شرکت‌ها، افراد به عنوان شریک با یکدیگر یک گروه تشکیل داده و شرکت را به ثبت می‌رسانند تا با انجام فعالیت مشخصی، به کسب درآمد رسیده و سود حاصل از آن را مطابق با شرایطی که در اساسنامه ذکر می‌شود تقسیم نمایند. در حالی که مؤسسات عمدتاً به اهداف اجتماعی، آموزشی یا امور خیریه می‌پردازند.
ثبت مؤسسه مانند ثبت شرکت، مراحل مختلفی دارد که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت. شرایط و مدارک لازم برای آن را بررسی کرده و هزینه‌های لازم را برآورد می‌کنیم. پس با تیم حقوقی ثبت ایلیاکو همراه باشید تا به طور کامل مسائل مربوط به ثبت مؤسسه را مرور کنیم.
مؤسسه تجاری و غیرتجاری چیست؟
همانطور که گفتیم، مؤسسه به طور کلی با هدف کسب سود تأسیس نمی‌شود. اما با این حال، مؤسسات به دو نوع تجاری و غیرتجاری تقسیم می‌شوند. در این بخش به تعریف هر یک از آنها پرداخته و روشن می‌کنیم که تفاوت آنها چیست.
مؤسسه تجاری
مؤسسه تجاری به نهادی گفته می‌شود که در حوزه‌های اقتصادی و تجاری فعالیت می‌کند، اما ساختار و اهداف آن با شرکت متفاوت است. این مؤسسات می‌توانند به کسب سود برسند، اما معمولاً سود حاصل به مؤسسان یا اعضا به صورت مستقیم پرداخت نمی‌شود.
در عوض، این سود برای توسعه خود مؤسسه یا رسیدن به اهداف خاصی که در اساسنامه آن تعیین شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد. مؤسسه‌های تجاری معمولاً در حوزه‌هایی مثل خدمات تخصصی، آموزشی یا سایر فعالیت‌های تجاری که نیازمند مهارت خاصی هستند، فعالیت می‌کنند.
مؤسسه غیرتجاری
به نهادی که با اهداف غیرانتفاعی تأسیس می‌شود و هدف اصلی آن ارائه خدمات اجتماعی، آموزشی، فرهنگی، خیریه یا پژوهشی است، مؤسسه غیرتجاری گفته می‌شود. در این مؤسسات، ممکن است سوددهی حاصل شود یا حاصل نشود. در هر دو صورت تفاوتی در ادامه فعالیت مؤسسه نمی‌کند.
اگر درآمدی حاصل شود در جهت توسعه مؤسسه هزینه خواهد شد و این مبلغ به اعضای مؤسسه پرداخت نمی‌گردد. مؤسسات خیریه، سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO)، مؤسسات آموزشی و فرهنگی نمونه‌هایی از مؤسسات غیرتجاری هستند.
بنابراین مشاهده کردیم که دو تفاوت اصلی مؤسسه و شرکت در اهداف و تقسیم سود است. شرکت‌ها در صورتی که سودده نباشند، ورشکست شده و امکان ادامه فعالیت ندارند. در حالی که سوددهی در مؤسسات مطرح نیست.
شرایط ثبت مؤسسه کدام است؟
برای ثبت مؤسسه، ابتدا باید نوع فعالیت و هدف مؤسسه تعیین شود. اینکه مؤسسه تجاری است یا غیرتجاری. مؤسسات تجاری می‌توانند به فعالیت‌های اقتصادی بپردازند در حالی که در مؤسسات غیرتجاری هدف اصلی ارائه خدمات مختلف از قبیل آموزشی، فرهنگی، خیریه و غیره است.
برای ثبت مؤسسه حداقل 2 نفر بالای 18 سال به عنوان مؤسس نیاز است. در اساسنامه مؤسسه اهداف، وظایف و نحوه مدیریت مؤسسه مشخص می‌شود.
آیا برای ثبت مؤسسه مجوز لازم است؟
بسته به نوع فعالیت، ممکن است نیاز به دریافت مجوز خاصی از مراجع مربوطه وجود داشته باشد. مثلاً مؤسسات آموزشی نیاز به مجوز از وزارت آموزش دارند. یا مثلاً برای تأسیس یک مؤسسه خیریه لازم است که از وزارت کشور مجوز دریافت شود. پس از تهیه مدارک و اخذ مجوزها، مؤسسه باید در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شده و آگهی تأسیس آن در روزنامه رسمی منتشر شود.
همچنین، مؤسسات پس از ثبت باید نسبت به دریافت کد اقتصادی و پرداخت مالیات اقدام کنند. هر چند مؤسسات غیرانتفاعی ممکن است از معافیت‌های مالیاتی برخوردار شوند.
مدارک لازم برای ثبت مؤسسه
مدارکی که برای ثبت مؤسسه لازم است شامل موارد زیر است:
|
مدارک لازم برای ثبت مؤسسه |
|
|
تقاضانامه ثبت مؤسسه |
2 نسخه |
|
از اساسنامه |
2 نسخه |
|
از صورتجلسه مجمع مؤسسین |
2 نسخه |
|
تصویر شناسنامه و کارت ملی تمامی مؤسسین |
1 نسخه |
|
مجوزهای لازم در صورت لزوم |
1 نسخه |
مراحل ثبت مؤسسه در مرجع رسمی
ابتدا لازم به ذکر است که قبل از آغاز فرایند ثبت مؤسسه، بهتر است با دفتر ثبت مؤسسه‌ها تماس گرفته و اطلاعات دقیق و به‌روز درباره مراحل و مدارک لازم را بدست آورید. چون ثبت هر مؤسسه بسته به نوع فعالیت و شرایط مختلف آن ممکن است متفاوت باشد. همچنین در برخی موارد ممکن است نیاز به مشاوره حقوقی و استفاده از نظرات کارشناسان حقوقی باشد.
سپس مراحل کلی ثبت مؤسسه به صورت زیر است:
- جمع‌آوری مدارک مورد نیاز شامل اساسنامه، آماده‌بکاری، برنامه‌ها و اهداف مؤسسه،
- لیست اعضای مؤسسه و مدیران آن، سوابق فعالیت‌های قبلی و سایر مدارک مربوطه،
- مراجعه به سامانه ثبت شرکت‌ها به آدرس irsherkat.ssaa.ir و تکمیل فرم‌های مربوط به ثبت مؤسسه،
- اتمام فرم‌های لازم در سامانه ثبت شرکت‌ها و دریافت رسید تأیید ثبت اینترنتی ثبت مؤسسه،
- مراجعه حضوری به اداره ثبت شرکت‌ها و تحویل نسخه‌های فیزیکی مدارک،
- پرداخت هزینه‌های لازم،
- انتشار آگهی تأسیس مؤسسه و شروع رسمی فعالیت‌ها.
هزینه‌های ثبت مؤسسه چقدر است؟
هزینه‌های مربوط به ثبت مؤسسه نیز مانند ثبت شرکت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد. هزینه‌های لازم برای ثبت مؤسسه به طور کلی به دو دسته هزینه‌های ثبتی و هزینه‌های مشاوره حقوقی تقسیم می‌شود. هزینه‌های ثبتی شامل موارد مربوط به تعیین نام، حق‌الثبت مؤسسه، هزینه‌های پستی و آگهی روزنامه رسمی است.
هزینه‌های حق مشاوره حقوقی نیز با توجه به شرایط مؤسسه‌ای که می‌خواهید ثبت کنید متفاوت است و باید استعلام گردد. برای استعلام دقیق این موضوع می‌توانید با کارشناسان حقوقی ما در ایلیاکو تماس بگیرید.
زمان لازم برای تکمیل فرایند ثبت مؤسسه
مانند ثبت شرکت، زمان تکمیل فرایند ثبت مؤسسه نیز به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها مربوط به مدارک است. اگر مدارک لازم برای ثبت مؤسسه را به درستی جمع‌آوری نموده و نقص مدارک نداشته باشید فرایند ثبت مؤسسه می‌تواند در کمتر از 2 هفته انجام شود.
یادآوری می‌کنیم که بخش عمده فرایند ثبت مؤسسه مربوط به کارشناسان اداره ثبت شرکت‌ها بوده و از اختیار ما خارج است. اما به طور معمول اگر نام پیشنهادی به سرعت تأیید شود و نقص مدارک نیز وجود نداشته باشد این فرایند می‌تواند از 7 تا 14 روز طول بکشد.
ثبت مؤسسه، یک راه مطمئن برای شروع فعالیت اقتصادی
ثبت مؤسسه فرایندی حقوقی و دقیق است که نیاز به برنامه‌ریزی، مستندسازی و رعایت مراحل قانونی دارد. چه مؤسسه‌های تجاری و چه غیرتجاری، هر دو ملزم به پیروی از قوانین ثبت و دریافت مجوزهای لازم هستند. همچنین بسته به نوع فعالیت، هزینه‌ها و تعهدات مالی نیز ممکن است متفاوت باشد.
انتخاب دقیق اهداف و تدوین اساسنامه‌ای شفاف، نقش کلیدی در موفقیت و پایداری مؤسسه دارد. با دنبال کردن مراحل قانونی و استفاده از مشاوره‌های تخصصی، می‌توان مسیر ثبت مؤسسه را به درستی طی کرد و فعالیت‌های مؤسسه را به طور رسمی و قانونی آغاز نمود.
در پایان توصیه می‌کنیم اگر ایده‌ای برای ثبت یک مؤسسه دارید و در حال بررسی ابعاد مختلف آن هستید حتماً با کارشناسان حقوقی ما تماس بگیرید تا به رایگان از تجارب ما در این زمینه بهره برده و ایده‌های خود را به بهترین شکل ممکن عملی کنید. کارشناسان حقوقی ایلیاکو همواره آماده ارائه خدمات مشاوره در زمینه ثبت مؤسسه به شما هستند.
پاسخ دادن به :
فرم ارسال نظر و سوال